فهرست مطالب
نگهداری فرش ماشینی از لحظه خروج فرش از کارخانه آغاز و در انبار، فروشگاه، تحویل به مشتری و تا روزی که از فرش استفاده می شود ادامه می یابد. روش های اصولی و صحیح نگهداری فرش ماشینی سبب افزایش طول عمر فرش می شود و می توانید مدت طولانی تری از فرش ماشینی استفاده نمایید.
همچنین با توجه به تورم موجود و شرایط بد اقتصادی و به دنبال آن افزایش قیمت همه کالا ها از جمله انواع فرش ماشینی، تعویض و خرید فرش ماشینی برای خانواده ها مقرون به صرفه نمی باشد و هزینه زیادی را به خانوار تحمیل می کند. به همین جهت در این مقاله روش ها و اصول صحیح نگهداری فرش ماشینی را به تفصیل مورد بررسی قرار داده ایم.
با مطالعه این مطلب و یادگیری اصول نگهداری فرش ماشینی می توانید از فرش های ماشینی خود مراقبت نموده و آنها را برای مدت طولانی تری مورد استفاده قرار دهید.
همچنین با مراقبت از فرش ماشینی می توانید از زیبایی و جلوه فرش ها لذت ببرید چرا که با اصول صحیح نگهداری فرش ماشینی فرش ها زیبا تر و از جلوه بیشتری برخوردارند.
در ادامه این مقاله از فرشکده با نکات نگهداری فرش ماشینی آشنا میشوید. برای یادگیری اصول نگهداری فرش ماشینی تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
روش ها و اصول صحیح نگهداری فرش ماشینی شامل موارد ذیل می باشد.
نحوه جارو کردن فرش ماشینی
نفوذ ذرات گرد و غبار و ماندن آنها برای مدت طولانی در میان الیاف فرش، روند پوسیدگی فرش را تسریع می نماید. بنابراین اولین و مهمترین اصل در نگهداری فرش ماشینی جارو کردن فرش است و بهترین نوع جارو برای از بین بردن گرد و غبار و ذرات مختلف از فرش جارو برقی می باشد.
نحوه جارو کردن فرش که می بایست به صورت صحیح انجام شود بسیار حائز اهمیت است. از این رو به هنگام کشیدن جاروبرقی موارد ذیل را در نظر داشته باشید.
با توجه به میزان تردد حداقل دو هفته یک بار در جهت خاب فرش جارو برقی بکشید. چرا که کشیدن جاروبرقی در جهتهای مختلف و به صورت رفت و برگشتی به تارو پود فرش آسیب می رساند و همچنین سبب میشود جهت نخ خاب فرش به صورت نامنظم درآید و جلوه ظاهری فرش را تحت تاثیر قرار داده و فرش ظاهری نامرتب پیدا می کند.
میزان قدرت جاروبرقی را متناسب با ضخامت فرش انتخاب و تنظیم نمایید تا به تار و پود فرش آسیبی نرسد.
لازم به ذکر است جاروی دستی برای جارو کردن فرش ماشینی مناسب نیست و به مرور باعث ساییدگی سطح فرش می شود. علاوه بر این ممکن است گرد و خاک را به داخل پرزهای فرش منتقل کند.
مراقبت از ریشه های فرش
در فرش های ماشینی قدیمی ریشه فرش انتهای تارو پود فرش بود که گره زده میشد به همین دلیل آسیب پذیری بیشتری داشت و در صورت آسیب دیدن ریشه فرش، آسیب جدی به خود فرش نیز وارد بود.
امروزه با پیشرفت صنعت فرش ماشینی ریشه فرش ادامه تار و پود فرش نیست و به روش جدیدی انجام می شود که خود به نگهداری فرش ماشینی کمک شایانی می کند. اما به طور کلی ریشه فرش ماشینی رنگ روشن تری نسبت به فرش دارد و اغلب به رنگ سفید و یا کرم رنگ می باشد.
ریشه فرش ماشینی با توجه به روشن بودن رنگ و محل قرارگیری ریشه فرش که در قسمت لبه های فرش می باشد نسبت به خود فرش بیشتر در معرض آسیب و کثیفی قرار دارد.
بنابراین مراقبت و نگهداری از ریشه های فرش یکی از موارد بسیار مهم در نگهداری فرش ماشینی به شمار می رود.
به همین جهت سه روش مراقبت از ریشه فرش ماشینی را به شما آموزش می دهیم.
لفاف دوزی ریشه فرش، از قدیمیترین روش های مراقبت از ریشه های فرش میباشد.
در این روش ریشه های فرش را تا زده و در پارچه ای از جنس متقال و یا برزنت که از جنس نخ می باشند و امکان نفوذ جریان هوا به داخل آنها وجود دارد قرار می دهند سپس دو طرف پارچه را به ابتدای بافت ریشه فرش وصل می کنند. که جلوه ظاهری خوبی نداشته و امروزه کمتر کسی از این روش استفاده می کند.
گره زدن ریشه های فرش نیز یکی از روش های مراقبت از ریشه فرش می باشد که به سه روش : گره زنجیرهای، دو گره و گره نخودی انجام میشود.
کاور ریشه فرش
کاور ریشه فرش روش مناسبی برای نگهداری ریشه فرش می باشد.
البته کاور ریشه فرش می بایست از جنسی باشد که گردش هوا در آن ممکن باشد.
کاور ریشه فرش از جنس پلاستیک از نفوذ هوا به ریشه جلوگیری می کند و خود سبب پوسیدگی ریشه فرش می شود.
پس در انتخاب کاور ریشه فرش به جنس آن توجه کنید.
در پایان اگر از هیچکدام از روش ها استفاده نمی کنید به دو نکته زیر توجه کنید.
ریشههای فرش را تا زده و در زیر فرش پنهان کنید تا در اثر رفت و آمد آسیب نبینند.
از کشیدن جاروبرقی با مکش بالا روی ریشه فرش خودداری نمایید.
لازم به ذکر است چسب زدن به ریشه فرش به هیچ عنوان توصیه نمی شود. چرا که در اثر کنده شدن چسب ممکن است تعدادی از ریشه ها به همراه چسب کنده شوند بنابراین چسب نه تنها از ریشه فرش محافظت نمی کند خود باعث آسیب به ریشه فرش می شود.
کاور فرش
کاور فرش به طور کلی از فرش در برابر آلودگی، آفتاب سوختگی فرش، سوختن فرش ماشینی و… محافظت می کند.
در واقع کاور فرش برای فرش یک محافظ همهجانبه می باشد. استفاده از کاور فرش عمر فرش را افزایش می دهد.
همچنین شستن کاور فرش بسیار راحت تر و کمهزینه تر از شستن فرش میباشد.
استفاده از کاور فرش مزایای بسیاری دارد ولی در کنار این مزایا بزرگترین عیب استفاده از کاور فرش دیده نشدن زیبایی، جذابیت و طرح فرش ماشینی می باشد.
نحوه جمع کردن فرش و جابجایی آن
جمع کردن و جابجایی فرش به دو صورت لوله کردن و تا کردن فرش انجام می شود.
لوله کردن فرش ماشینی
روش اصولی و درواقع بهترین روش جمع کردن فرش، لوله کردن فرش می باشد. بهتر است فرش را سفت و محکم لوله کنید تا فرش چروک و یا اصطلاحا شکسته نشود.
تا کردن فرش ماشینی
در بعضی موارد فرش هایی که تراکم و شانه زیادی ندارند را به روش تا کردن جمع می کنند.
ولی به طور کلی بهترین روش جمع کردن فرش لوله کردن است و تا کردن فرش توصیه نمی شود.
به خصوص در فرش های با تراکم و شانه بالا تا کردن فرش سبب چروک و شکستگی فرش می شود و به تار و پود فرش آسیب می زند. اکیدا توصیه می کنیم فرش ها را به روش لوله کردن جمع کنید.
لکه بری فرش
یکی از نکات بسیار مهم در نگهداری فرش ماشینی، تمیز نمودن و رفع لکه فرش است.
در صورت ریختن غذا، نوشیدنی و یا هر مایعی بر روی فرش، سریعا ماده ای که روی فرش ریخته را جمع کنید.
دقت کنید که حتما ابتدا ماده را از روی فرش جمع کنید و با دستمال روی آن نکشید تا از نفوذ ماده به تاروپود فرش جلوگیری کنید. سپس قسمت مورد نظر را با آب گازدار تمیز کنید.
لکههای ایجاد شده روی فرش را با استفاده از لکه بر و شویندههای مناسب سریعا تمیز کنید.
اگر لکه ها برای مدتی روی فرش بمانند تثبیت می شوند و برای تمیز کردن آن ها باید از لکه برهای قوی تر استفاده کنید که این مورد خود سبب آسیب به تارو پود فرش می شود و به مرور فرش دچار پوسیدگی می شود.
حتی ممکن است لکه ها پاک نشوند و برای همیشه روی فرش باقی بمانند که با وجود این لکه ها از زیبایی ظاهری فرش کاسته می شود.
قبل از شستشوی فرش ماشینی در صورت وجود هر گونه لکه، ابتدا لکه بری فرش را انجام دهید زیرا بعضی لکه ها در اٍر شستن تثبیت می شوند.
توصیه می کنیم قبل از پاک کردن هر نوع لکه، روش اصولی پاک کردن آن را تحقیق کنید. در صورت استفاده از روش غیر اصولی ممکن است لکه ها روی فرش تثبیت شوند.
برای پاک کردن لکه های خاص یا آدامس از روی فرش، آن را با چاقو یا اشیای تیز نتراشید. این کار به تاروپود و بافت فرش آسیب می رساند.
جلوگیری از بید فرش و اصول نگهداری فرش در انبار
حشراتی مانند سوسک فرش، موریانه، ملخ، جیرجیرک و بید از مهمترین دشمنان فرش هستند.
در این میان بیدها موذی ترین و خطرناک ترین دشمن فرش هستند. به خصوص فرش هایی که در انبار نگهداری می شوند بیشتر دچار بید زدگی می شوند.
بید نوعی حشره است که از الیاف پشمی تغذیه و رشد می کند. به همین دلیل بید زدگی فرش، اغلب فرش های دستباف را تهدید می کند.
شاید این سوال در ذهنتان مطرح شود که آیا فرش ماشینی بید می زند؟
همانطور که گفته شد بید زدگی فرش، در رابطه با فرش های پشمی اتفاق می افتد.
فرش های ماشینی اغلب از جنس الیاف مصنوعی مانند آکریلیک یا پلی استر بافته می شوند که بید از این الیاف مصنوعی تغذیه نمی کند پس فرش های ماشینی آکریلیک یا پلی استر دچار بید زدگی نمی شوند.
برای جلوگیری از بید زدگی فرش از موادی مانند تنباکو، نفتالین و یا محلول های ضد بید موجود در بازار استفاده کنید.
برای استفاده از نفتالین از دستکش و ماسک استفاده کنید همچنین این کار را در محیط آزاد انجام دهید. (استشمام بوی نفتالین خطرناک است و سلامتی شما را تهدید می کند.)
برای نگهداری فرش در انبار بهتر است فرش را لوله کرده و در مکانی خنک، با تهویه مناسب و دور از رطوبت نگهداری کنید.
نحوه قرار گیری فرش روی سطح
اصول و شرایط نگهداری فرش ماشینی فقط به روی فرش محدود نمی شود. بلکه مراقبت از پشت فرش نیز بسیار حائز اهمیت است.
فرش باید روی سطوح صاف، بدون تیزی و ناهمواری مانند سرامیک یا پارکت پهن شود.
اگر سطحی که می خواهید فرش را روی آن پهن کنید ناهموار است و ممکن است به پشت فرش آسیب برساند از موکت و یا کف پوش های موجود در بازار استفاده کنید.
جلوگیری از نفوذ رطوبت به فرش
فرش را در محیطهای مرطوب قرار ندهید. رطوبت دشمن فرش است چرا که با نفوذ در تار و پود فرش باعث پوسیدگی فرش میشود.
گلدان را روی فرش يا کنار آن قرار ندهید. آب اضافی پای گلدان می تواند سبب پوسيدگی فرش شود.
رطوبت علاوه بر پوسیدگی و آسیب رساندن به فرش باعث پوسیدگی ریشه ها نیز می شود.
همانطور که گفته شد رطوبت باعث پوسیدگی فرش میشود بنابراین اگر آب، شربت و یا هر گونه مایعی روی فرش ریخته شد سریعا آن را خشک کنید.
خیس ماندن فرش باعث ایجاد بوی نامطبوع و به مرور زمان باعث پوسیدگی فرش می شود.
جلوگیری از تابش مستمر نور خورشید به فرش
تابش مستقیم نور خورشید روی تمامی اشیا و اجسام و همچنین فرش تاثیر مخربی دارد.
فرش را در محلی به دور از تابش مستقیم نور خورشید پهن کنید. تابش مستقیم و مستمر نور خورشید باعث رنگ پریدگی فرش یا اصطلاحا آفتاب سوختگی فرش شده و همچنین به بافت و تاروپود فرش آسیب می رساند.
رفع چروک فرش ماشینی
تا کردن فرش های ماشینی و نگهداری آنها در مدت طولانی، باعث شکستگی و چروک فرش می شود. برای جلوگیری از شکستگی و چروک فرش ماشینی، فرش را لوله کنید.
از قرار دادن اجسام سنگین بر روی فرش تا شده و یا لوله شده خودداری نمایید زیرا این کار سبب چروک و شکستگی فرش میشود.
حتی الامکان از چروک و شکستگی فرش ماشینی جلوگیری نمایید. حال سوال این است اگر فرش دچار چروک یا شکستگی شد، چگونه شکستگی فرش را از بین ببریم؟ در ادامه دو راهکار برای رفع چروک و شکستگی فرش ماشینی ارائه می دهیم.
ساده ترین راهکار استفاده از یک شئ سنگین می باشد به این صورت که باید ابتدا شکستگی فرش را با دست صاف کنید سپس یک شئ سنگین (بدون پایه و قسمت تیز) روی فرش (که در حالت صاف می باشد) قرار دهید.
شئ چند ساعت روی فرش در همان حالت باقی بماند. در نهایت شکستگی فرش از بین می رود.
ممکن است با استفاده از راهکار اول شکستگی فرش برطرف نشود به همین جهت دومین راهکار که قدرت تاثیر گذاری بیشتری دارد را به شما آموزش می دهیم.
ابتدا قسمت شکستگی فرش را از پشت فرش پیدا کرده و آن قسمت را مرطوب کنید سپس قسمت مرطوب را اتو بکشید. (توجه داشته باشید درجه حرارت اتو را تنظیم کنید تا حرارت زیاد به بافت فرش آسیب نزند.)
نگهداری فرش ماشینی لوله شده
برای نگهداری فرش ماشینی لوله شده اغلب از کاورهای پلاستیکی استفاده می کنند که کاری اشتباه است.
برای نگهداری فرش ماشینی لوله شده باید از کاورهای نخی با رنگ سفید استفاده نمایید. چرا که کاور رنگی ممکن است باعث تغییر رنگ فرش شود.
برای نگهداری فرش ماشینی لوله شده، فرش را لوله کنید. آن را در کاور نخی سفید رنگ قرار دهید و در مکانی خنک به دور از رطوبت و با گردش هوای مناسب نگهداری نمایید.
همچنین برای جلوگیری از بید زدگی فرش پیشنهاد می کنیم مقداری تنباکو و یا چند عدد قرص نفتالین لا به لای فرش لوله شده قرار دهید.
نکات تکمیلی نگهداری فرش ماشینی
- سطحی که فرش را روی آن پهن می کنید باید صاف، خشک و عاری از گرد و خاک باشد.
- ابعاد فرش ماشینی نسبت به سطحی که قرار است فرش در آن محل پهن شود باید کمتر و یا درست به اندازه مساحت آن محل باشد. (ابعاد فرش به هیچ عنون نباید از ابعاد سطح بزرگتر باشد زیرا در این صورت لبه های کناری فرش تا شده و علاوه بر آسیب به فرش، از زیبایی و جلوه ظاهری فرش می کاهد.)
- وسایل سنگین و نوک تیز مانند پایه مبلمان و میز و صندلی را مستقیم روی فرش قرار ندهید. چرا که با فشار زیاد فرش در آن قسمت دچار فرورفتگی می شود و به تاروپود فرش آسیب می رسد.
- چند وقت یک بار جای فرش ها را عوض کنید.
- به منظور حفظ زیبایی ظاهر فرش و استفاده یکسان از تمامی قسمت های فرش، فرش هایی که در قسمت های پر تردد پهن شده اند را سالی یکبار با زاویه 180 درجه بچرخانید. (فرش ها را سر و ته کنید)
- برای جلوگیری از حرکت فرش های ماشینی بر روی سرامیک از ترمز فرش استفاده کنید.
امیدواریم مطالب فوق برای شما عزیزان مفید واقع شود و با بکارگیری راهکار های ارائه شده در این مقاله فرش هایی سالم، زیبا و با طول عمر بالاتری داشته باشید.